Guillem Soler

Summary

Guillem Soler (Mallorca, siglos XIV y XV) fue un maestro de cartas de navegar y fabricante de brújulas documentado entre 1368 y 1402, fecha en que ya era difunto.[1]​ Fue por tanto coetáneo de Cresques Abraham y de su hijo Jafuda Cresques .

Guillem Soler
Información personal
Nacimiento Siglo XIV Ver y modificar los datos en Wikidata
Mallorca (España) Ver y modificar los datos en Wikidata
Fallecimiento Siglo XV Ver y modificar los datos en Wikidata
Mallorca (España) Ver y modificar los datos en Wikidata
Información profesional
Ocupación Cartógrafo Ver y modificar los datos en Wikidata
Carta portulana de Guilem Soler de la Biblioteca Nacional de París, ca. 1380.

Su obra reproduce los modelos cartográficos, toponímicos y decorativos traídos a Mallorca, o desarrollados allí, por Angelino Dulcert . La distancia cronológica entre la obra de este último y la de Guillem Soler hacen suponer que su aprendizaje se produjo mediante un discípulo de Dulcert que se ha identificado hipotéticamente con Guillem Cantarelles .

Se ha supuesto que el rey de Aragón Juan el Cazador, se refería a Guillermo Soler en una carta escrita en 1387, en la que decía que un maestro cristiano, el cual dicen que es muy apto para semejante obra debía finalizar un mapa que había encargado al ya difunto Abraham Cresques. Esta suposición se fundamenta en la inexistencia de documentación sobre ningún otro taller de cristianos viejos por aquellas fechas en Mallorca.

Soler es el fundador de una saga de cartógrafos que prolongaron su actividad hasta el último tercio del siglo XV y que conformaron los talleres cristianos de la denominada escuela cartográfica mallorquina. La filiación de estos cartógrafos, además de estar fundamentada en la documentación de la época, puede seguirse por algunas características peculiares de su producción.

Obra cartográfica

editar

Aunque Guillem Soler sigue fielmente el modelo de Dulcert, se detectan algunos detalles propios que la historiografía ha denominado patrón soleriano, y que permiten distinguirlo del patrón cresquiano o judío y judeo-converso, con el que, sin embargo, comparte la sustitución del latín, usado en los mapas hechos en Mallorca hasta entonces, por la lengua catalana. Sus rasgos particulares son:

Se conservan dos cartas portulanas firmadas por Guillem Soler:

  • Carta sin fecha, de aproximadamente 1380, en la Biblioteca Nacional de Francia (Res. Ge. B. 1131) firmado Guillmus Soleri civjs maioric[arum] me fecit. Muestra el área mediterránea y la fachada atlántica europea. Está decorada con, entre otros, abundantes escudos y banderas de ciudades.
  • Carta de 1385, Archivo de Estado de Florencia (CN 3). Mismo ámbito geográfico que la anterior. Sin decorar.

Además, se le ha atribuido un fragmento de carta portulana que fue puesto a la venta en 2011.[2]

Genealogía de los cartógrafos Soler-Lloret

editar
── Guillem Soler (doc. 1368-†<1402)
├── Joan Soler (doc. 1405-1409)
│ └── Rafel Soler (doc. 1420-†<1446)
│ └── Gabriel Soler (doc. 1446-1475)
└──Margarita ∞(<1402) Esteve Lloret
└── Rafael Lloret (doc. 1436-†<1451)

Referencias

editar
  1. Llompart Moragues, Gabriel (1997). «Registro de los cartógrafos medievales activos en el puerto de Mallorca». Anuario De Estudios Medievales 27 (2): 1117-1148. doi:10.3989/aem.1997.v27.i2.633. 
  2. «DCRB Catalogue II by Daniel Crouch Rare Books». Issuu (en inglés). 3 de octubre de 2011. Consultado el 13 de abril de 2025. 

Bibliografía

editar
  • Baig i Aleu, Maria «Un nuevo documento sobre Guillen Soler y la cuestión de la cartografía mallorquina». . Llull: Revista de la Sociedad Española de Historia de las Ciencias y de las Técnicas, Vol. 24, N.º 51, pags. 587-604, 2001. ISSN: 0210-8615.
  • Ginard Bujosa, Antoni (2002). La cartografia mallorquina a Mallorca. Barcelona: J.J. de Olañeta, Editor. ISBN 84-9716-145-9. 
  • Pujades i Bataller, Ramon j (2007). Les cartes portolanes: la representació medieval d'una mar solcada. Barcelona: Institut d'Estudis Catalans. ISBN 978-84-393-7576-0. 
  • Pujades i Bataller, Ramon J (2009). La carta de Gabriel Vallseca de 1439. Barcelona: Lumenartis. ISBN 978-84-612-3682-4.  Arxivat 2008-12-19 a Wayback Machine.